Tóm tắt nội dung [Ẩn]
Kỹ thuật massage cho trẻ sơ sinh nâng cao theo từng mục đích chăm sóc
Kỹ thuật massage cho trẻ sơ sinh có thể được điều chỉnh theo nhu cầu của bé như ngủ sâu, hỗ trợ tiêu hóa hay tăng cường vận động. Dưới đây là các phương pháp được khuyến nghị bởi nhiều chuyên gia nhi khoa và trị liệu sơ sinh.
.jpg)
Massage giúp bé ngủ sâu và ổn định giấc ngủ
Xoa lưng kiểu “tổ ong” giúp bé thư giãn.
- Đặt bé nằm sấp, dùng lòng bàn tay xoa chéo hình ziczac từ gáy xuống lưng.
- Động tác làm ấm cơ thể, giải phóng căng thẳng thần kinh.
- Nên thực hiện trước giờ ngủ tối 10–15 phút để bé ngủ sâu hơn.
Vuốt chân theo chiều dài tạo cảm giác an toàn.
- Khi vuốt dọc chân bé, dây thần kinh cảm giác được kích hoạt nhẹ nhàng.
- Giúp bé thư giãn sâu và giảm giật mình.
- Áp dụng cho trẻ thường khó ngủ hoặc ngủ chập chờn.
Massage bàn chân kích hoạt hệ thần kinh
- Bấm nhẹ vào điểm giữa lòng bàn chân giúp bé dễ ngủ hơn.
- Hỗ trợ ổn định nhịp tim và nhịp thở.
- Thời gian: 1–2 phút cho mỗi chân.
Massage hỗ trợ tiêu hóa và chống đầy hơi
Động tác “I Love You” – kỹ thuật truyền thống trị đầy hơi. Đây là kỹ thuật được nhiều chuyên gia khuyên dùng cho trẻ từ 1–6 tháng tuổi:
- Vẽ chữ “I” từ trên xuống dưới ở bên trái bụng bé.
- Vẽ chữ “L” ngược từ phải sang trái.
- Vẽ chữ “U” từ dưới lên theo chiều kim đồng hồ.
- Kỹ thuật giúp đẩy khí thừa ra ngoài hiệu quả.
Massage bụng xoay tròn theo chiều kim đồng hồ
- Di chuyển lòng tay theo vòng tròn rộng ở bụng bé.
- Kích thích nhu động ruột và giảm táo bón.
- Không massage bụng nếu bé vừa ăn no.
Động tác đạp xe kích hoạt cơ bụng và ruột
- Giúp khí trong ruột di chuyển dễ dàng.
- Hỗ trợ giảm cơn đau do chướng bụng.
- Thực hiện 10–15 nhịp mỗi lần.
Massage tăng cường vận động và hỗ trợ phát triển cơ – xương – khớp
Co duỗi khớp nhẹ nhàng
- Giữ cổ chân bé và gập – duỗi đều với biên độ nhỏ.
- Tăng sự linh hoạt của các khớp chân và khớp gối.
- Dùng cho bé bắt đầu học lật, học bò.
Massage cột sống giúp bé phát triển kỹ năng vận động
- Vuốt dọc lưng từ cổ xuống mông.
- Giảm căng cứng cột sống, hỗ trợ bé dễ dàng ngẩng đầu.
- Tốt cho trẻ đang ở giai đoạn 2–4 tháng.
“Bơi khô” giúp bé mạnh cơ toàn thân
- Nâng nhẹ hai tay bé, giữ cổ tay và đưa về phía trước – sau.
- Kích hoạt cơ vai, ngực, cánh tay.
- Thực hiện 1–2 phút mỗi buổi.
Tham khảo thêm: Lớp học chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại Ngọc Thảo Mom Baby Care
Các sai lầm phổ biến khi massage cho trẻ sơ sinh và cách phòng tránh
Massage cho bé sơ sinh tuy đơn giản nhưng nhiều phụ huynh vẫn mắc phải những sai lầm khiến bé khó chịu, thậm chí giảm hiệu quả massage.
Massage quá mạnh hoặc sai kỹ thuật
Dùng lực tay quá mạnh
- Da bé rất mỏng và nhạy cảm.
- Lực mạnh dễ gây đau, căng cơ hoặc làm bé hoảng sợ.
- Chỉ sử dụng lực nhẹ và đều.
Không massage theo trình tự khoa học
- Nhiều phụ huynh bỏ qua bước khởi động.
- Trình tự sai gây rối loạn cảm giác của bé.
- Trình tự chuẩn: mặt → tay → chân → bụng → lưng.
Massage quá nhanh
- Tốc độ nhanh làm bé khó chịu, khó bắt nhịp.
- Tác động lý tưởng: 1–2 giây mỗi lượt vuốt.
Massage vào thời điểm không phù hợp
Ngay sau khi bú
- Dễ làm bé nôn, trớ sữa.
- Phải đợi 30–45 phút sau bú mới massage.
Khi bé đang buồn ngủ hoặc cáu gắt
- Bé sẽ chống đối và khó hợp tác.
- Massage hiệu quả nhất khi bé tỉnh táo và vui vẻ.
Trong khi bé đang ốm
- Bé sốt, tiêu chảy, phát ban cần tránh massage.
- Massage có thể khiến cơ thể bé mất năng lượng.
Dùng sai dầu massage hoặc sản phẩm không dành cho trẻ sơ sinh
Tinh dầu có mùi quá mạnh
- Gây khó chịu, ảnh hưởng hô hấp.
- Một số bé có thể bị kích ứng da.
Dầu không rõ nguồn gốc
- Nguy cơ chứa hóa chất gây dị ứng.
- Chỉ chọn dầu được chứng nhận an toàn cho trẻ sơ sinh.
Bôi dầu quá nhiều
- Tắc lỗ chân lông.
- Làm bé trơn trượt khó kiểm soát khi massage.
Tham khảo thêm: Dịch vụ tắm bé sơ sinh
Cách massage cho bé sơ sinh – Hướng dẫn quy trình hoàn chỉnh 20 phút
Phác đồ massage 20 phút dưới đây được thiết kế phù hợp với mọi trẻ từ 0–12 tháng tuổi.
Giai đoạn 1: Khởi động (2 phút)
Vuốt toàn thân nhẹ nhàng
- Giúp bé quen với nhịp tay.
- Chuẩn bị tinh thần cho các bước tiếp theo.
Massage mặt và đầu
- Vuốt trán, má, cằm.
- Xoa nhẹ đầu, tránh vùng thóp.
Xoa ấm lòng bàn tay và bàn chân bé
- Kích hoạt hệ thần kinh cảm giác.
- Hỗ trợ bé tập trung và thư giãn.
Giai đoạn 2: Massage chính (12 phút)
Massage tay và chân (5 phút)
- Vuốt từ vai xuống cổ tay.
- Xoa tròn khớp vai, khuỷu tay, cổ tay.
- Lặp lại với chân.
Massage bụng (4 phút)
- Xoa tròn theo chiều kim đồng hồ.
- Kỹ thuật “I Love You”.
- Động tác đạp xe.
Massage lưng (3 phút)
- Vuốt dọc sống lưng.
- Xoa kiểu tổ ong.
- Kéo dài cơ lưng nhẹ nhàng.
Giai đoạn 3: Thư giãn – kết thúc (6 phút)
Ôm bé theo kiểu “da – kề – da”
- Tạo cảm giác an toàn tuyệt đối.
- Giải phóng oxytocin cho cả mẹ và bé.
Vuốt nhẹ toàn thân thêm một lần
- Giúp bé trấn an và ổn định nhịp tim.
- Kết thúc quá trình massage dễ chịu.
Cho bé nằm yên 1–2 phút
- Tránh thay đổi tư thế đột ngột.
- Giúp cơ thể bé tiếp nhận hoàn toàn tác động của massage.
Tham khảo thêm: Dịch vụ chăm sóc mẹ và bé sau sinh
FAQ: 20 câu hỏi thường gặp về massage cho trẻ sơ sinh
1. Trẻ sơ sinh mấy ngày tuổi có thể bắt đầu massage?
- Bắt đầu từ 10–14 ngày tuổi để trẻ quen dần.
2. Massage cho bé mấy lần mỗi ngày là tốt nhất?
- 1–2 lần, mỗi lần 10–20 phút.
3. Buổi tối massage cho bé có tốt không?
- Rất tốt, giúp bé ngủ sâu.
4. Có nên massage khi bé đang bị ho?
- Nếu bé ho nhẹ: được.
- Nếu bé sốt hoặc ho nhiều: tránh.
5. Massage có chữa táo bón cho bé không?
- Hỗ trợ rất hiệu quả khi kết hợp chế độ bú hợp lý.
6. Dầu dừa có dùng massage cho bé được không?
- Có, nhưng phải là dầu dừa nguyên chất.
7. Massage có làm bé tăng cân không?
- Tăng tuần hoàn máu → tăng hấp thu dinh dưỡng → hỗ trợ tăng cân.
8. Có nên massage khi bé ngủ không?
- Không, chỉ massage khi bé tỉnh táo.
9. Bé bị rôm sảy có massage được không?
- Không massage lên vùng da bị viêm đỏ.
10. Nên massage bao lâu cho trẻ 3 tháng tuổi?
- Khoảng 10–15 phút.
11. Massage khi bé đang khóc có sao không?
- Không, nên dừng lại và dỗ bé trước.
12. Massage có giúp bé bớt quấy đêm không?
- Có, đặc biệt khi kết hợp trước giờ ngủ.
13. Có thể dùng lotion thay dầu massage?
- Không khuyến nghị vì lotion thẩm thấu nhanh và không đủ độ trơn.
14. Có thể massage sau khi bé tắm không?
- Đây là thời điểm lý tưởng.
15. Massage bé có làm bé bị “bỉm đỏ” không?
- Không, nếu vệ sinh đúng và dùng dầu an toàn.
16. Kỹ thuật nào tốt nhất để giảm đầy hơi?
- “I Love You” + đạp xe.
17. Có nên massage khi bé vừa khóc lâu?
- Không, nên để bé bình tĩnh trước.
18. Massage có thay thế vật lý trị liệu không?
- Không, chỉ mang tính hỗ trợ.
19. Trẻ bú mẹ hoàn toàn có cần massage không?
- Có, massage giúp bé tiêu hóa tốt hơn.
20. Nên massage vào buổi sáng hay tối?
- Cả hai được, nhưng tối giúp bé ngủ ngon hơn.
Tham khảo thêm: Dịch vụ nuôi đẻ tại bệnh viện
